Bugungi kunda pul bilan muomala qilish, moliyaviy jihatdan savodli bo‘lish qobiliyati har bir inson uchun uning hayoti va moliyaviy sharoitidan qat’iy nazar zarurdir. Sizda bu qobiliyat qay darajada ekanligini bilish uchun quyidagi testni bajarishingizni tavsiya qilamiz:
a) menda taxminiy maqsadlarim bor;
b) keyingi 5-7 yil uchun qog‘ozga yozilgan maqsadlarga egaman;
v) mening aniq maqsadlarim qog‘ozga yozilgan, ularning narxi va shartlari (mashina, kvartira, pensiya va h.k.).
a) har bir harajat turi uchun miqdorni aniq belgilay olaman;
b) tahminan;
v) yo‘q.
a) 0-3 oy;
b) 3-12 oy;
v) 12 oydan ortiq.
a) shunchaki eslab qolaman;
b) men shartnoma tuzaman, unda men qarzning miqdorini, muddatini, foiz stavkasini, muddatidan oldin to‘lash shartlarini va kechiktirilgan to‘lovlar uchun jarimalarni belgilayman;
v) kim qancha va qancha vaqtga olganini yozaman.
a) bank depozitining yuqori foiz stavkasi;
b) yuqori ishonchlilik va qulay sharoitlar;
v) do‘stlar va tanishlar tavsiyasi bilan.
a) nodavlat pensiya jamg‘armasida yoki boshqaruv kompaniyasida;
b) bankda;
c) bilmayman.
a) dollar sotib olish;
b) hamma narsa kelajakda dollar narxlarining prognoziga bog‘liq;
v) dollar sotish.
a) kredit muddati qancha qisqa bo‘lsa, foiz shunchalik yuqori bo‘ladi;
b) kredit muddati qancha ko‘p bo‘lsa, foiz shunchalik yuqori bo‘ladi;
v) foizlar qarz berish muddatiga bog‘liq yemas, balki faqat uning miqdoriga bog‘liq.
a) qimmatli qog‘ozlar sotib olish;
b) chet yel valyutasini sotib olish;
v) jamg‘arma depozitiga ega bo‘lish.
a) ha;
b) men hozircha foydalanmayapman, lekin rejalashtirmoqdaman;
v) yo‘q.
a) 14%;
b) 8%;
v) 6% dan kam.
a) investitsiyalarning oyiga 10% rentabelligini kafolatlaydigan, juda ko‘p mijozlarga ega bo‘lgan kompaniya, shu jumladan bir nechta do‘stlaringiz bu kompaniya bilan besh yildan ortiq hamkorlik qilib kelmoqda;
b) bozorga yaqinda kirib kelgan, o‘z mijozlariga nafaqat rentabellikni, balki mablag‘laringizni xavfsizligi kafolatini bermaydigan kompaniya;
v) ularning ikkalasi ham moliyaviy piramidalar.
a) yo‘q;
b) ha;
v) qo‘shimcha daromad bilan qaytariladi.
a) siz 18 yoshga to‘lgunga qadar depozitingiz bo‘yicha foizlar hisoblanmaydi;
b) foizli daromad soliqqa tortilmaydi;
v) yuqori foizli daromadga soliq solinishi mumkin.
a) to‘g‘ri, lekin faqat 18 yoshga to‘lgan fuqarolarga tegishli;
b) har qanday holatda ham haqiqat;
c) oz miqdordagi narsalar haqida gap ketganda to‘g‘ri.
a) daromad keltiradigan murakkab foizlarning ta’siri tufayli Xusanning jamg‘armasi ko‘proq;
b) jamg‘arma hisobidagi summalar teng, chunki Xasan va Xusan teng miqdordagi pul o‘tkazmalarini o‘tkazdilar;
v) Xusanning jamg‘armasi ko‘proq, chunki u har yili katta miqdordagi pullarni o‘tkazardi.
a) Toxir uchun, chunki chet elga sayohat qilish uchun kredit berish unchalik xavfli yemas;
b) Anvar uchun, chunki sotib olingan mashina kredit kafolati sifatida xizmat qiladi;
c) kreditning narxida farq bo‘lmaydi, chunki ularning moliyaviy ahvoli bir xil.
a) Mahmudovlar, chunki ular birinchi yillarda katta miqdordagi kredit to‘lovlariga va shunga ko‘ra yuqori foizli to‘lovlarga yega;
b) ortiqcha to‘lov bir xil bo‘ladi, chunki kredit miqdori va foiz stavkalari teng;
c) Maqsudovlar, chunki bir xil annuitet to‘lovlari foizlarning katta qismini birinchi yillarda taqsimlaydi, shu sababli kredit asosiy summasini sekinroq to‘laydi.
a) yirik kompaniyalarning obligatsiyalar fondiga;
b) fond aksiyalarga;
v) aralash investitsiya fondlariga (aksiyalar va obligatsiyalar).
a) inflyatsiya darajasi;
b) foiz stavkalari;
v) savdo taqchilligi.
Test raqami |
Javobi |
Test raqami |
Javobi |
1.2.3.4.5.6.7.8.9.10. |
vavbbavava |
11.12.13.14.15.16.17.18.1920. |
abvvbabvba |
Har bir to‘g‘ri javob 5% moliyaviy savodxonlikka to‘g‘ri keladi deb taxmin qilgan holda, moliyaviy savodxonlikning taxminiy darajasini hisoblang.
80 dan 100% gacha bo‘lgan test natijalari sizning yuqori darajangizni ko‘rsatadi. Siz asosiy moliyaviy tushunchalarni tushunasiz, moliyaviy vositalar bilan ishlashingiz va uni o‘zingiz hal qilishingiz mumkin.
50 dan 70% gacha bo‘lgan test natijalari moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirish, pul mablag‘larini jalb qilish yoki foydali qarz olish uchun yetarli iqtisodiy bilimga ega emasligingizni anglatadi. Sizga qo‘shimcha maslahat kerak.
0 dan 50% gacha bo‘lgan test natijalari sizning moliyaviy savodsizligingizdan dalolat beradi. O‘zingizning va ayniqsa, birovning pullari bilan ishlash uchun siz mutaxassisning yordamiga muxtojsiz. Ehtiyot bo‘ling va shoshilinch qaror qabul qilmang! Hamyoningizdan barcha pullaringizni oling, barcha sarf-harajatlaringizni to‘xtating va zudlik bilan o‘rganishga kirishing!
O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi huzuridagi «Oila va xotin-qizlar» ilmiy-tadqiqot instituti
Portalda eʼlon qilingan materiallardan nusxa koʻchirish, tarqatish va boshqa shakllarda foydalanish faqat tahririyat yozma roziligi bilan amalga oshirilishi mumkin.