Шахсий молиянгиз ҳолатини аниқлаш тести

Бугунги кунда пул билан муомала қилиш, молиявий жиҳатдан саводли бо‘лиш қобилияти ҳар бир инсон учун унинг ҳаёти ва молиявий шароитидан қатъий назар зарурдир. Сизда бу қобилият қай даражада эканлигини билиш учун қуйидаги тестни бажаришингизни тавсия қиламиз:

Ҳаётда сизнинг молиявий мақсадларингиз борми?

а) менда тахминий мақсадларим бор;

б) кейинги 5-7 йил учун қог‘озга ёзилган мақсадларга эгаман;

в) менинг аниқ мақсадларим қог‘озга ёзилган, уларнинг нархи ва шартлари (машина, квартира, пенсия ва ҳ.к.).

Сизнинг буджетингиздаги асосий ҳаражатлар моддаларига қанча пул сарфланишини биласизми?

а) ҳар бир ҳаражат тури учун миқдорни аниқ белгилай оламан;

б) таҳминан;

в) ёқ.

Ўзингизнинг пул захирангизга неча ой ишламасдан яшашингиз мумкин?

а) 0-3 ой;

б) 3-12 ой;

в) 12 ойдан ортиқ.

Сиз қарз бераётганда нима қиласиз?

а) шунчаки эслаб қоламан;

б) мен шартнома тузаман, унда мен қарзнинг миқдорини, муддатини, фоиз ставкасини, муддатидан олдин то‘лаш шартларини ва кечиктирилган то‘ловлар учун жарималарни белгилайман;

в) ким қанча ва қанча вақтга олганини ёзаман.

Банк депозитини танлашда қайси мезонларга эътибор қаратасиз?

а) банк депозитининг юқори фоиз ставкаси;

б) юқори ишончлилик ва қулай шароитлар;

в) дўстлар ва танишлар тавсияси билан.

Пенсиянгизнинг жамғарилган қисми қаерда жойлашган?

а) нодавлат пенсия жамғармасида ёки бошқарув компаниясида;

б) банкда;

c) билмайман.

Доллар курсининг кЎтарилиши қандай оқибатларга сабаб бЎлади?

а) доллар сотиб олиш;

б) ҳамма нарса келажакда доллар нархларининг прогнозига боғлиқ;

в) доллар сотиш.

Қайси тасдиқ тЎғри?

а) кредит муддати қанча қисқа бЎлса, фоиз шунчалик юқори бЎлади;

б) кредит муддати қанча кЎп бЎлса, фоиз шунчалик юқори бЎлади;

в) фоизлар қарз бериш муддатига боғлиқ емас, балки фақат унинг миқдорига боғлиқ.

Пулни инвестиция қилишнинг энг хавфсиз усули бу:

а) қимматли қоғозлар сотиб олиш;

б) чет ел валютасини сотиб олиш;

в) жамғарма депозитига эга бЎлиш.

Сиз масофавий банк хизматларидан (телебанк, банк-мижоз, интернет-банк) фойдаланасизми?

а) ҳа;

б) мен ҳозирча фойдаланмаяпман, лекин режалаштирмоқдаман;

в) ёқ.

Иш берувчи сизнинг иш ҳақингизнинг неча фоизини сизнинг пенсия жамғармангизга Ўтказади?

а) 14%;

б) 8%;

в) 6% дан кам.

Қайси компанияни катта эҳтимоллик билан пирамида схемаси деб таснифлаган бЎлар эдингиз?

а) инвестицияларнинг ойига 10% рентабеллигини кафолатлайдиган, жуда кЎп мижозларга эга бЎлган компания, шу жумладан бир нечта дЎстларингиз бу компания билан беш йилдан ортиқ ҳамкорлик қилиб келмоқда;

б) бозорга яқинда кириб келган, Ўз мижозларига нафақат рентабелликни, балки маблағларингизни хавфсизлиги кафолатини бермайдиган компания;

в) уларнинг иккаласи ҳам молиявий пирамидалар.

Суғурта полисининг амал қилиш муддати тугагач ҳаёт суғуртасининг жамғарилган бадали мижозга қайтариладими?

а) ёқ;

б) ҳа;

в) қЎшимча даромад билан қайтарилади.

Агар сизда банкда омонат ҳисобварағингиз бЎлса, фоиз даромадига қуйидагиларнинг қайси бири тЎғри келади?

а) сиз 18 ёшга тЎлгунга қадар депозитингиз бЎйича фоизлар ҳисобланмайди;

б) фоизли даромад солиққа тортилмайди;

в) юқори фоизли даромадга солиқ солиниши мумкин.

Ликвид активларга ега бЎлиш уларни осон ва тезкор равишда нақд пулга айлантириш имкониятини англатади?

а) тЎғри, лекин фақат 18 ёшга тЎлган фуқароларга тегишли;

б) ҳар қандай ҳолатда ҳам ҳақиқат;

c) оз миқдордаги нарсалар ҳақида гап кетганда тЎғри.

Хасан ва Хусан бир хил ёшда. 25 ёшида Хасан ойига 200 минг сЎм тежай бошлаган. Хусаннинг 50 ёшига қадар жамғармалари бЎлмаган ва у 50 ёшидан бошлаб ойига 400 минг сЎмдан тежашга киришган. Хасан эса 50 ёшида ҳам ойига 200 минг сЎм тежашни давом еттирди. Энди улар 75 ёшда. Кимнинг пенсия жамғармаси юқори?

а) даромад келтирадиган мураккаб фоизларнинг таъсири туфайли Хусаннинг жамғармаси кЎпроқ;

б) жамғарма ҳисобидаги суммалар тенг, чунки Хасан ва Хусан тенг миқдордаги пул Ўтказмаларини Ўтказдилар;

в) Хусаннинг жамғармаси кЎпроқ, чунки у ҳар йили катта миқдордаги пулларни Ўтказарди.

Тохир ва Анвар битта компанияда ишлайди ва бир хил маош олади. Иккаласи ҳам яхши кредит тарихига эга. Тохир чет элга сайёҳлик сафари учун кредит эвазига 30 миллион сЎм олди. Анвар машина сотиб олиш учун кредитга 30 миллион сЎм олди. Кредит ким учун арзонроққа тушади?

а) Тохир учун, чунки чет элга саёҳат қилиш учун кредит бериш унчалик хавфли емас;

б) Анвар учун, чунки сотиб олинган машина кредит кафолати сифатида хизмат қилади;

c) кредитнинг нархида фарқ бЎлмайди, чунки уларнинг молиявий аҳволи бир хил.

Мақсудовлар ва Маҳмудовлар оиласида бир хил миқдордаги фоизда ипотека кредитлари мавжуд. Мақсудовлар оиласида аннуитет тЎлаш схемаси, Маҳмудовлар еса табақалаштирилган фоизли кредитга эга. Охир-оқибат, улардан қайси бири квартира учун кредитнинг фоизлари кЎринишида кЎпроқ пул тЎлайди?

а) Маҳмудовлар, чунки улар биринчи йилларда катта миқдордаги кредит тЎловларига ва шунга кЎра юқори фоизли тЎловларга ега;

б) ортиқча тЎлов бир хил бЎлади, чунки кредит миқдори ва фоиз ставкалари тенг;

c) Мақсудовлар, чунки бир хил аннуитет тЎловлари фоизларнинг катта қисмини биринчи йилларда тақсимлайди, шу сабабли кредит асосий суммасини секинроқ тЎлайди.

Қайси фондга сармоя киритиш энг хавфли ҳисобланади?

а) йирик компанияларнинг облигациялар фондига;

б) фонд аксияларга;

в) аралаш инвестиция фондларига (аксиялар ва облигациялар).

Аҳолининг сотиб олиш қобилияти қуйидагиларнинг қайси бирига боғлиқ:

а) инфляция даражаси;

б) фоиз ставкалари;

в) савдо тақчиллиги.

Ю.Сахаровская. Куда уходят деньги? Как грамотно управлять семейным бюджетом. -2012 г.  550 с.; К.Макарова. Семейный бюджет. 3 шага к спокойной жизни и процветанию. – 2018 г. 11 с.; O.Исмаилов. 7 финансовых советов как вести семейный бюджет. – 2019 г. 19 с. китоблари ва бошқа интернет маълумотлари асосида ишлаб чиқилди.