Ҳомиладорликнинг ўн иккинчи ҳафтаси

Боладаги ўзгаришлар

Кичкинтойингизнинг оғирлиги 13-14 грамм, умумий узунлиги эса 9 см.га етди! Қўл панжаларини оёқ панжаларидан фарқласа бўлади, тирноқлар кўриниб қолди. Мускуллар ривожланаётгани учун ҳомила кўпроқ ҳаракат қилмоқда. У бармоқларини йиғиб, мушт қилиши мумкин. Оғиз мускуллари ишга тушмоқда: лабларини қимирлатади, оғзи очилиб ёпилади. У атрофини ўраб турган суюқликни сўриши, ютиши мумкин. Терида соч, ва тирноқ асослари пайдо бўлади. Қалқонсимон без шаклланиб бўлиб, ишга тушди. Бу без гормонлари модда алмашинувини назорат қилади ва ҳомила ўсиши, марказий асаб тизимининг меъёрида ишлашига ёрдам беради. Қалқонсимон без етишмовчилигида модда алмашинуви яхши бўлмагани учун ўсишдан орқада қолади. Ҳомиланинг боши танасига нисбатан катта бўлиб, оёқ-қўллари жуда кичкина бўлса ҳам, у одам шаклига кириб қолган. Ички аъзолар шаклланиб, баъзилари ишга тушгани учун энди ҳомила инфексия ва дориларга камроқ таъсирчан бўлади. Қон айланиш ва сийдик чиқариш тизими ишга тушган. Ҳомила энди сийдик ажратиши мумкин (бу қўрқинчли эмас – у катталарникига ўхшамайди). Жигар сафро ишлаб чиқара бошлайди. Жинсий аъзолар ривожланиб бўлган бўлса ҳам, жинсни аниқлаш мушкул.

Онадаги ўзгаришлар

Агар эрта токсикоздан азият чекаётган бўлсангиз, бу ҳафтани сабрсизлик билан кутган бўлсангиз керак. Ниҳоят, тонгги кўнгил айнишлар орқада қолди. Гормонал ўзгариш сабаб юзага келган таъсирчанлик ва жаҳлдорлик сақланиб қолса ҳам, камайганлигини сезасиз. Афсуски, баъзи ҳомиладор аёлларда кўнгил айниши давом этиши мумкин. Айниқса, агар эгизакларни кутаётган бўлсангиз. Кўнгил айниши қолмаса, бу ҳақда врачингиз билан маслаҳатлашинг. Ҳомиладорликнинг 9-12 ҳафталик муддатида ўзингизга эътиборлироқ бўлинг.

Ёдингизда бўлсин: нормал ҳомиладорлик огриқ билан ўтмайди. Қуйидаги ҳолатларда эҳтиёт бўлинг:

• қорин ости ва белдаги давомли огриқларда;
• тўғри ичакка босим сезилса;
• қиндан кўп миқдорда шилимшиқмодда ажралса.

Ушбу белгилардан бирортасини сезсангиз, юрмасдан дарҳол ётинг. Мускулларни «тинчлантирувчи» ва тарангликни кетказувчи 2 та таблетка – ношпа ёки магне Б6 дориларини ичишингиз мумкин. 2-3 соат ичида оғриқ ўтиб кетмаса, шифокорга мурожаат этинг. Бундай давомли оғриқ ҳомила учун хавфли бўлиб, унинг нобуд бўлишигача олиб келиши мумкин.

Қонли ажралмалар пайдо бўлганда дарҳол шифокор ҳузурига боринг. Бу босқичда ҳомилани сақлаб қолиш эҳтимоли юқори. Ҳар ҳафтада вазнингиз 0,5 кг.га ортиши керак. Бунинг учун юқори калорияли овқатларни енг ёки тез-тез овқатланинг. Чипс, гамбургер, бутербродлар билан қорнингизни тўйдиришга ҳаракат қилманг. Улар фарзандингиз учун ҳеч қандай фойда бермайди. Айрим аёллар ҳомиладорлар кўп ейиши керак, деб биринчи уч ойликда керагидан ортиқча вазн тўплаб олишади. Ортиқча вазн ҳомиладорлик ва туғуруқнинг яхши кечишига тўсқинлик қилади. Шунингдек, бола туғилганидан сўнг аввалги ҳолатингизга қайтишингиз қийин кечади. Уч ойликларда ўзига хос таомланиш Кундалик овқатланиш рационини тузганда одат ва анъаналарни, аёлнинг шахс хусусияти, у яшайдиган иқлим шароитини ҳисобга олиш лозим. Ҳомиладорлик муддати ҳам аҳамиятга эга.

Ҳомиладорликнинг биринчи ярмида организм янги ҳолатга мослашади. Эндиликда она нафақат ўзининг хоҳиш-истакларига, балки боласининг талабларига ҳам жавоб бериши керак. Бу даврда кўпроқ мева, шарбат истеъмол қилиш мақсадга мувофиқдир. Ҳомиладорликнинг аввалида тез-тез, озгинадан ейиш тўғри бўлади.Шифокорингиз билан мултивитаминлар қабул қилишни маслаҳатлашинг. Биринчи уч ойликдаги энг зарур витаминлардан бири – фолий кислотасидир. Ҳомиладорликнинг иккинчи ярмида калорияга бой озуқаларни кўпайтирган маъқул. Туғишга аёл жисмонан бақувват ҳолатда бориши керак. Шу вақтдан бошлаб кўпроқ ҳаракат қилиш, тоза ҳавода кўп бўлиш жуда фойдали. Буларнинг барчаси эса яхшигина куч ва жисмоний ҳаракат талаб этади. Консерваланган, дудланган, тузланган, ўткир зираворлар, ёгли овқатлар, сосиска ва колбасалардан эҳтиёт бўлинг. Учинчи уч ойлик ўрталаридан бошлаб овқатларингиздаги калорияни камайтиринг, хамирли таомларни, ёгли гўштни, қаймоқларни камроқ истеъмол қилинг. Туғишингиздан олдин озгина вазн ташласангиз, мускуллар эгилувчанлиги ва қайишқоқлигини оширади. Туғуруқ жараёнида ёғ тўқималари эмас, мускуллар асосий ишни бажаради.